Συρία: επίθεση των ισλαμιστών, ο Άσαντ εξουδετερώθηκε, η κουρδική Αριστερά σε κίνδυνο (Απόδοση Ούτε Θεός Ούτε Αφέντης)
Πρόκειται για μια θεαματική επίπτωση του πολέμου στην Ουκρανία και τον Λίβανο: η επανάληψη των στρατιωτικών επιχειρήσεων στη βορειοδυτική Συρία. Η πτώση του Χαλεπιού μέσα σε λίγες ώρες και η συντριβή του στρατού του Μπασάρ αλ Άσαντ αιφνιδίασαν τους πάντες. Όμως και οι αριστερές δυνάμεις υπέστησαν σημαντικές οπισθοδρομήσεις.
Από το 2019, μια μορφή status quo είχε επικρατήσει στη βορειοδυτική Συρία, με τις γραμμές του μετώπου να έχουν παγώσει:
-η περιοχή της Idlib βρισκόταν υπό τον έλεγχο της Hayat Tharir al-Sham (HTS), μιας ισλαμιστικής οργάνωσης που προέρχεται από τον τζιχαντισμό, η οποία υποστηριζόταν για ένα διάστημα από την Άγκυρα και τις πετρελαιομοναρχίες του Κόλπου και της οποίας κύριος εχθρός είναι το καθεστώς του Μπασάρ αλ Άσαντ,
-το καντόνι Afrîn και μια λωρίδα γης που συνορεύει με την Τουρκία βρίσκονταν υπό τον έλεγχο του Συριακού Εθνικού Στρατού (SNA), ενός συνασπισμού ισλαμιστικών πολιτοφυλακών υπό την ηγεσία της Άγκυρας. Το 2018, ο SNA κατέλαβε το κουρδικό καντόνι της Afrîn με την υποστήριξη του τουρκικού στρατού και πραγματοποίησε εκεί εθνοκάθαρση. Ο κύριος εχθρός του είναι ο κουρδικός λαός και στη συνέχεια το καθεστώς Άσαντ,
-οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (FDS, αραβοκουρδικές, αριστερά) κατείχαν δύο αυτόνομους θύλακες, αποκομμένους από την υπόλοιπη Ροτζάβα: την κουρδική συνοικία του Χαλεπιού, που ονομάζεται Sheikh Maqsoud, και την πόλη Tell Rifat και τη γύρω περιοχή, όπου το 2021 επιβίωναν σχεδόν 120.000 πρόσφυγες από το Afrîn. Ο κύριος εχθρός τους είναι οι τζιχαντιστές και το καθεστώς του Ερντογάν.
Ο Συριακός Αραβικός Στρατός (SAA) του Μπασάρ αλ Άσαντ, υποστηριζόμενος από τους Ρώσους και τους Ιρανούς, περικύκλωσε την περιοχή της Ιντλίμπ, η οποία βομβαρδίζεται τακτικά από τη ρωσική πολεμική αεροπορία.
Από τις 27 Νοεμβρίου, αυτό το status quo έχει καταρρεύσει.
Οι ισλαμιστές του HTS, με δική τους πρωτοβουλία, εξαπέλυσαν επίθεση στο Χαλέπι και στη συνέχεια στη Χάμα. Ο Ερντογάν διαμαρτυρήθηκε ότι δεν είχε καμία σχέση με αυτό. Από την άλλη πλευρά, οι υποστηρικτές του ANS εκμεταλλεύτηκαν την κατάσταση για να εξαπολύσουν επίθεση εναντίον του FDS και του Tell Rifat, αυτή τη φορά προφανώς με την υποστήριξη του τουρκικού πυροβολικού.
Ενώ οι δύο χορηγοί και υποστηρικτές του, η Μόσχα και η Τεχεράνη, είναι απασχολημένοι αλλού, το καθεστώς του Μπασάρ αλ Άσαντ αποκαλύπτει την ανθεκτικότητά του. Η μεγάλη πόλη του Χαλεπιού, που χρειάστηκε χρόνια για να ανακαταλάβει το 2016 με την υποστήριξη ιρανικών πολιτοφυλακών και της ρωσικής πολεμικής αεροπορίας, έπεσε μέσα σε λίγες ώρες. Ο στρατός των Ασαντιστών κατέρρευσε θεαματικά, τράπηκε σε φυγή και εγκατέλειψε τον εξοπλισμό του.
Η κουρδική αριστερά υφίσταται πλήγματα
Οι SDF προσπάθησαν να καλύψουν το κενό καταλαμβάνοντας για λίγες ώρες το αεροδρόμιο του Χαλεπιού για να σταματήσουν την HTS. Ωστόσο, λόγω της ταυτόχρονης επίθεσης του SLA στο Tell Rifat, οι SDF αναγκάστηκαν να το εκκενώσουν. Η κουρδική συνοικία του Χαλεπιού, Cheickh Maqsoud, είναι περικυκλωμένη από ισλαμιστές, οι οποίοι προσέφεραν στους FDS μια εκκένωση προς τη Raqqa και τη Manbij. Οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται σε εξέλιξη.
Η κατάσταση είναι πιο κρίσιμη στο Tell Rifat: οι ισλαμιστές πρωτοστάτες του ANS έχουν θέσει υπό τον έλεγχό τους την πόλη και τους προσφυγικούς καταυλισμούς και οι FDS διαπραγματεύονται την εκκένωση του πληθυσμού προς τη Manbij και τη Rojava: τουλάχιστον 120.000 άνθρωποι πλήττονται.
Αυτές οι αναταραχές έχουν αναβιώσει τις διαδηλώσεις κατά του Άσαντ στη νότια Συρία, στην περιοχή Deraa, κοιτίδα της συριακής επανάστασης του 2011, όπου κάποτε δρούσε το μάλλον φιλελεύθερο-δημοκρατικό «Νότιο Μέτωπο», το οποίο υποστηρίχθηκε από τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ισραήλ, στη συνέχεια εγκαταλείφθηκε από τα κράτη αυτά το 2018 και υποτάχθηκε από τον Άσαντ, τους Ρώσους και τη Χεζμπολάχ.
Προς μια νέα ενδοϊμπεριαλιστική συμπλοκή;
Αυτή η νέα κατάσταση δημιουργεί πρόσθετες δυσκολίες για το Κρεμλίνο, το οποίο είναι ήδη καθηλωμένο στην Ουκρανία, και για το ιρανικό κράτος, του οποίου η ένοπλη πτέρυγα στο Λίβανο και τη Συρία - η Χεζμπολάχ - έχει συντριβεί από το Ισραήλ εδώ και μήνες.
Και αυτές οι πρόσθετες δυσκολίες είναι προς το συμφέρον των Ηνωμένων Πολιτειών, του Ισραήλ και των Ευρωπαίων συμμάχων τους.
Μια νέα ενδοϊμπεριαλιστική αντιπαράθεση είναι επομένως πιθανή στη Συρία. Τα κύρια θύματα θα είναι ο συριακός λαός, αφού οι κύριες δυνάμεις που συγκρούονται (HTS, ANS, καθεστώς Άσαντ κ.λπ.) είναι όλες μέρος του ίδιου ρατσιστικού και εγκληματικού κινήματος. Και το αραβοκουρδικό FDS (δημοκρατική αριστερά) έχει υποστεί μέχρι στιγμής μεγάλες οπισθοδρομήσεις. Η κατάσταση είναι ανησυχητική για την Αυτόνομη Διοίκηση της Βορειοανατολικής Συρίας, η οποία προσπαθεί να δώσει ζωή σε μια συνομοσπονδιακή και ισότιμη εναλλακτική λύση στην περιοχή.
Η Union Communiste Libertaire (UCL) παρακολουθεί στενά την κατάσταση και καλεί ήδη σε συμμετοχή στην ευρωπαϊκή διαδήλωση αλληλεγγύης προς την κουρδική Αριστερά στο Παρίσι στις 11 Ιανουαρίου 2025.
Union Communiste Libertaire
2 Δεκεμβρίου 2024
*Σχετικός σύνδεσμος: https://www.unioncommunistelibertaire.org/?Syrie-offensive-islamiste-Assad-depasse-la-gauche-kurde-en-difficulte
**Απόδοση: Ούτε Θεός Ούτε Αφέντης.
